Bank tizimi iqtisodiyotdagi o'z ahamiyatini kuchaytirmoqda
UzReport 06.12.2013
Markaziy bankda O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi qabul qilinganining 21 yilligi va mamlakatimiz Prezidenti Islom Karimov tomonidan ilgari surilgan «Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi”da belgilab berilgan vazifalarning ijrosini ta'minlash masalalariga bag'ishlangan tantanali marosim bo'lib o'tdi.
Bank tizimi vakillari ishtirokida tashkil etilgan mazkur anjumanda O'zbekistonda huquqiy demokratik davlat, kuchli fuqarolik jamiyati, erkin bozor munosabatlariga asoslangan iqtisodiyotni tarkib toptirish, xalqimiz uchun farovon hayot barpo etish, xalqaro maydonda munosib o'rnimizni egallashda Bosh Qomusimiz mustahkam poydevor bo'lib xizmat qilayotgani ta'kidlandi.
Sir emas, O'zbekiston barcha jabhalarda erishayotgan yutuqlarda Asosiy qonunimizning qoida va normalariga og'ishmay amal qilinayotgani muhim omil bo'lmoqda. Bozor munosabatlarini rivojlantirishga qaratilgan milliy iqtisodiyotning negizini turli mulk shakllari tashkil etishi va ularning teng huquqliligi va bab-baravar muhofaza etilishi, daxlsizligi, mulkdorning tadbirkorlik erkinligi va o'z mulkidan o'z xohishicha tasarruf etish huquqi, bankka qo'yilgan omonatlarning sir tutilishi bank tizimining barqaror rivojlanishini ta'minlayotgan omillardir. Xususiy mulk asosida tashkil etilgan tijorat banklari davlat banklari bilan bir qatorda moliya bozorida faoliyat ko'rsatmoqda. Banklar mamlakat iqtisodiyotini yanada rivojlantirish, jamiyat farovonligini oshirishga qaratilgan davlat va hukumat dasturlari ijrosini ta'minlovchi yetakchi tizimga aylandi.
Jahon moliya-iqtisodi retsessiyaga uchragan bir paytda mamlakatimiz moliya-bank tizimi o'zining barqaror va ishonchli ekanini, rivojlanishning to'g'ri va oqilona yo'li tanlaganini dunyo hamjamiyatiga isbotlab berdi.
Bunda Konstitutsiyaning 124-moddasida belgilanganidek Markaziy bankning respublika bank tizimini boshqarish huquqi va bu huquqdan samarali foydalanishi katta ahamiyat kasb etmoqda. Markaziy bank milliy taraqqiyot va jahon tajribasini e'tiborga olgan holda bank tizimi qonunchilik bazasini mustahkamlash, liberallashtirish va mas'uliyatini oshirish, olib borilayotgan islohotlar izchilligini ta'minlash, banklar va tadbirkorlik tuzilmalari o'rtasidagi o'zaro manfaatli hamkorlikni kuchaytirishga qaratilgan keng ko'lamli ishlarni amalga oshirmoqda. Bugungi kunda Markaziy bank tizimda qonunchilik va huquqiy tartibni ta'minlash, kredit tashkilotlari va mijozlar manfaatlarini himoya qilishga qaratilgan me'yoriy yo'l-yo'riqlarga qat'iy rioya qilinishida nazoratning turli shakllaridan samarali foydalanib kelmoqda.
Prezidentimiz tomonidan taqdim etilgan demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasida ta'kidlanganidek, mamlakatimizda amalga oshirilayotgan islohotlarning sur'ati va mantiqiy talablaridan kelib chiqqan holda, erkin bozor iqtisodiyoti munosabatlarini yanada rivojlantirishga xizmat qiladigan bir qator qonunlar qabul qilishni hayotning o'zi taqozo etmoqda. Binobarin, xususiy mulkni iqtisodiyotga safarbar etish va uni himoya qilish, bank tizimi infrastrukturasini takomillashtirish, moliya bozori va kichik biznesni rivojlantirish, ko'rsatilayotgan xizmatlarni takomillashtirishga oid bir qator qonunchilik hujjatlariga tegishli o'zgartishlar kiritib borilmoqda.
Jumladan, bank tizimi barqarorligini yanada mustahkamlash, tijorat banklarining investitsion faolligini oshirish, ishlab chiqarishni modernizatsiyalash, texnik va texnologik jihatdan qayta jihozlash, moliyaviy nobarqaror va iqtisodiy nochor korxonalar faoliyatini tiklash va ularga strategik investorlarni jalb qilish, kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni faol moliyaviy qo'llab-quvvatlash, bank infratuzilmasini rivojlantirish orqali aholi va tadbirkorlik sub'ektlariga ko'rsatilayotgan zamonaviy xizmatlar ko'lamini kengaytirishga yo'naltirilgan qator vazifalar belgilab olingan. Ularni ijrosini ta'minlash bank tizimining har bir xodimidan o'z ishiga katta mas'uliyatni his etgan holda yondashishni talab qiladi.
Anjumanda so'zga chiqqanlar Asosiy Qonun va Konsepsiya, ular asosida qabul qilingan direktiv hujjatlar bank tizimi faoliyatini erkinlashtirish va raqobat muhitini rivojlantirish, kredit tashkilotlari faoliyati shaffofligini ta'minlash, tadbirkorlik sub'ektlari huquq va manfaatlarini himoya qilish, pirovardida aholi turmush farovonligini yuksaltirishda mustahkam huquqiy asos bo'lib xizmat qilayotganini ta'kidladilar.